Sepulchre at Seleucia [Seleucia Pieria, Rusafa] Meryem Ana Kilisesi

Geç Antik Dönemde Bizans İmparatorluğu’nun doğu kenarında yer alan Kuzey Mezopotamya, Edessa (Urfa), Anastasiopolis (Dara), Amida (Diyarbakır), Martryropolis (Silvan), Constantia (Viranşehir) and Nisibis (Nusaybin) gibi önemli şehirlere sahipti. Bu şehirler oldukça zengin ve kozmopolitlerdi. Bunun sonucunda bölgenin, Bizans imparatorluğunun diğer taraflarındaki mimariden aşağı kalmayan sofistike bir mimarisi vardı. Bu makale Kuzey Mezopotamya’da yer alan iki merkezi planlı kilise ile ilgilidir. Bunlar Amida’daki Meryem Ana kilisesi ve Constantia’daki Sekizgen’dir. Önce aisled-tetraconch olarak bilinen ve merkezde ve dışarda dört nişli bir organizasyondan oluşan bir planı olan ve İmparatorluğun diğer bölgelerinde paralel örnekleri bulunan Meryem Ana Kilisesine, daha sonra bazı ünik özellikler göstermekle birlikte ambulatuar, doğu tarafında uzunlamasına bir oda, malzeme kullanımı ve anıtsallık gibi özellikleriyle Amida’daki Meryem Ana kilisesi ile benzerlikler gösteren Constantia’daki Sekizgene odaklanılacaktır. Bu makale daha önce birlikte düşünülmemiş bu iki yapıyı aynı bağlamda ele alarak, ihmal edilmiş bu yapıların rekonstrüksyonlarını, tarihlendirmelerini, kime adandıklarını ve muhtemel prototiplerini değerlendirmektedir.